Gayrimenkul fiyatlarındaki fırlayış ve kiraların ürkütücü artışı, toplumu "Kira savaşları" denilen bir çıkmaza sürükledi. Eski kiracıyla yeni kiracının ödediği kira farkı, bazen dairelerin kat sayısını aşıyor. Bir yanda barınacak yer arayan genç çiftler, diğer yanda düşük emekli maaşıyla kira gelirine muhtaç yaşlılar... Hiçbir tarafı, özellikle tasarruf edeni suçlayamayacağımız bu kriz, gene de sistemin çatırdadığının kanıtı. Sorunun kökünde, konutun "İhtiyaç" olmaktan çıkıp "Bir yatırım aracına" dönüşmesi yatıyor. Gönlümüz, yüzlerce konutun bir-birkaç kişide toplanması yerine, mülkiyetin adil dağıldığı bir model arzuluyor. Arabulucuların devreye girmesi düzgün uygulanabilirse, bu kavgada olumlu bir adım, ancak kritik soru şu: "Sözleşme bitiminde veya mahkeme sürecinde hakkaniyetli kira nasıl belirlenecek?" Burada iki tehlike var: 1️-Kiracı, piyasanın üzerinde bir bedele mahkûm edilmemeli. 2️-Mal sahibi için ise; Dava, piyasa gerçeklerinin üzerinde bir kira talebiyle açılırsa kira bir miktar yükselse de karşı vekalet ücretleriyle karşılaşılabiliniyor. Yasal Kargaşa: TÜFE, ÜFE ve %25 Kira artışlarındaki kural değişimleri kafaları karıştırdı: 2019'a kadar ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) kullanılırken, 2019 Ocak'ta yürürlüğe giren torba yasa ile TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) zorunlu kılındı. Bir de üzerine %25 tavan uygulaması eklendi: 2022'de konut kiralarına getirilen bu sınır, Temmuz 2024'e kadar uzatılmıştı. Ne var ki bu önlemler ne kiracıyı ne de mal sahibini memnun edebildi. TÜFE-ÜFE makası büyüdükçe tarafların beklentileri uçuruma dönüştü. Sonuç: Çözüm, yasaların katılığında değil, insaf ve akılcılıkta yatıyor. Arabuluculara, mahkemelere, sürece katılan avukatlar ve diğer uzmanlara düşen görev, sadece rakam hesaplamak değil; kiracının "barınma hakkı" ile mal sahibinin "geçim kaygısı" arasında vicdani denge kurmak. Unutmayalım: Bir tarafta kiracının ev ve çevresi ile kurduğu bağ, diğer tarafta ilaç parası için kiraya bağlanan emekli veya dar gelirli var. Çıkış Yolu: Konut spekülasyonunu dizginleyecek vergi düzenlemeleri, Düşük gelirlilere ulaşacak kiralık/satılık sosyal konut seferberliği, Kira tespitinde bölgesel reel piyasa verilerini esas alan şeffaf bir mekanizma. Sözün Özü: Evlerimize, insanların içinde "Yaşadığı" yer olarak bakamadığımız sürece, bu savaşın galibi olmayacak.