103 yıl öncesine… Kurtuluş savaşının son evresindeki günlere gidiyor aklım… Dağlar bulutlu, ortalık alaca karanlık, saat 05.30, tan yeri ağarmakta, topçular emir bekliyordu, doğdu, doğuyor güneş, ateş basıyor her yanımı ateş… 26 AĞUSTOS 1922 Afyonkarahisar Koca Tepe’de başlayan Büyük Taarruz ile Kurtuluş savaşımızın son evresi açılmış ve 30 AĞUSTOS 1922’de zaferle taçlanmıştır.
9 EYLÜL 1922’de Türk ordusunun İZMİR’e girmesi ile de savaş sona ermiştir.
22 gün, 22 gece süren ve Sakarya nehrinin günlerce şehitlerimizin asil kanı ile kıpkırmızı aktığı Sakarya Meydan Muharebesi kurtuluş savaşımızın dönüm noktası olmuştur. (23 AĞUSTOS 1921-13 EYLÜL 1921) Sakarya Meydan Muharebesine Subay muharebesi ve Kılıç muharebesi de denir. Çünkü; bu savaşta çok subayımız şehitlik mertebesine erişmiştir. Bu güne kadar stratejik savunma yapılırken, kazanılan Sakarya Meydan Muharebesinden sonra Türk Ordusu Stratejik Taarruza geçmiştir.
26 AĞUSTOS 1922’de Afyon Karahisar’da Koca Tepe’de başlayan Büyük Taarruz ile, 30 AĞUSTOS 1922’de Kütahya’nın ilçesi DUMLUPINAR yakınlarında başlayan BAŞKOMUTANLIK MEYDAN MUHAREBESİ (Dumlupınar Meydan Muharebesi de denir.) Türk ve Yunan orduları arasında cereyan etmiştir ve savaş Türk Ordusunun zaferi ile sonuçlanmıştır. Bugün kutladığımız zafer işte bu zaferdir. 30 AĞUSTOS ZAFERİDİR.
26 AĞUSTOS 1922 tarihi, 30 AĞUSTOS Zafer Bayramı’nın Arife Günüdür. Savaşta Zaferle Taçlanan günlere 24 saatte erişmek çok zordur ve imkânsızdır. İşte Türk Ordusu bu imkânsız olanı başarmıştır.
26 AĞUSTOS’lar milletimiz için çok önemlidir ve Harbiyeli Subayların Subaylığa Nasıpları, bu tarihten geçerli olarak Cumhurbaşkanı tarafından onaylanır. Şanlı tarihimizde birde 26 AĞUSTOS 1071 tarihi vardır. Bu tarih Malazgirt Meydan Muharebesinin Alparslan tarafından kazanıldığı tarihtir.
*Kutlamalar ile ilgili kanun: İlk kez 1924 yılında Afyon’da Başkomutan Zaferi olarak kutlanan 30 AĞUSTOS, 1926 yılından beri Zafer Bayramı olarak kutladığımız milli bir bayramdır. 1NİSAN 1926 tarihli ve 795 sayılı kanun ile 30 AĞUSTOS Başkumandan günü, Cumhuriyet, Ordu ve Donanmanın zafer bayramı olarak kabul edilmiştir. Her yıl 30 AĞUSTOS’ta Kara, Deniz ve Hava Kuvvetlerince askeri tören yapılır. Ayrıca Dumlupınar’da da merasim icra edilir. Bugün bütün resmi devlet daireleri ve okullar tatil edilir.
*Cumhuriyetimizin ilk yıllarında halkımız bu bayramı; Cumhuriyet, Ordu ve Demokrasi Bayramı adını vererek kutlamıştır.
30 AĞUSTOS, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün; ORDULAR İLK HEDEFİNİZ AKDENİZ’DİR İLERİ! emrini ve Komutunu verdiği gündür, 30 AĞUSTOS 1922 Türk Milletinin şanlı zafer günüdür.
30 AĞUSTOS Zafer Bayramında biz millet olarak neler yapıyoruz. Yasanın emrettiği kurallara aynen riayet ederek kutlamaları yürütürken, bunlara ilaveten aşağıdaki örf, adet ve askeri geleneklerimizi de yerine getiriyoruz.
1. Türk Silahlı Kuvvetlerinin Kara, Deniz ve Hava Harp Okullarını içinde bulunduğumuz yılın Ağustos ayında yeni bitiren ve mezun olan tüm Subaylar bu gün KILIÇ KUŞANIRLAR ve düzenlenen diploma törenlerinde RÜTBELERİNİ TAKARLAR, ilk kez bu gün kutlama törenlerine kılıç kuşanarak katılırlar.
2. Türk Ordusunun bütün birlik ve garnizonlarında 30 AĞUSTOS ZAFER BALOSU düzenlenir, SUBAYLAR bu baloya MESTRES’leri ile katılırlar. Bu tür bir balo 29 EKİM Cumhuriyet Bayramında da düzenlenir, onun adına CUMHURİYET BALOSU denir.
Subaylar baloya mestres yerine Tören kıyafeti ile de katılabilirler (1numaralı harici üniforma, beyaz gömlek, siyah kravat, beyaz eldiven, sırma apolet ve sırma kemer- kılıç takımı)
3. Ayrıca her yıl 30 Ağustos’ta, DUMLUPINAR ve KOCA TEPE’de de şanımıza uygun törenler icra edilir.
4. İl ve İlçelerimizde Askeri Resmi - Geçit Törenleri icra edilir, Bando Gösteri ve Konserleri düzenlenir, geceleyin Fener Alayları tertiplenir.
5. Tüm devlet daireleri ve okullar ile iş yerleri bu bayramı bayraklarını asarak RESMİ TATİL olarak kutlarlar. Cadde ve sokaklarımız bayrak ve taklar ile süslenir ve ışıklandırılır.
Muharebelerin kazanılması ile 30 AĞUSTOS 1922’de Zafer elde edilmiş ve iyi bir takip harekâtı ile düşman adım adım takip edilerek 9 EYLÜL 1922’de TÜRK Ordusu İZMİR’e girmiş ve yurdumuz düşmandan temizlenmiştir. Unutmayalım ki; düşman kaçarken terk ettiği her köy, kasaba ve şehrimizi ateşe vermiş ve yakmıştır, buna güzel İzmir de dahildir.
Tarihimizde; 26 AĞUSTOS ve 30 AĞUSTOS tarihleri çok önemlidir, Sakarya Meydan Muharebesi çok önemlidir, 9 EYLÜL’de İZMİR’in alınması ve kurtuluşu da çok önemlidir ve apayrı bir özellik ve güzelliktir. Bu önemli tarihler bizim büyük zaferler kazandığımız ve destanlar yazdığımız tarihlerdir. Bizler bu günleri milli bayram olarak kutluyoruz, milletçe sonsuza kadar da kutlayacağız.
30 AĞUSTOS 1922’de kazandığımız ZAFER çok önemlidir. Bu tarihten 10 ay , 24 gün sonra LOZAN’da Barış Antlaşması ile (24 TEMMUZ 1923’de) Türkiye Cumhuriyeti Devletimizin TAPU senedine sahip olduk. Zaferden 13 ay, 29 gün sonra da 29 EKİM 1923 ‘de CUMHURİYET idaremize kavuştuk.
30 AĞUSTOS Zafer Bayramımızın 103. yılı kutlu olsun. Başta Başkomutanımız Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK olmak üzere Aziz Şehitlerimize ve Kahraman Gazilerimize Allah’tan rahmet diliyorum. Mekânları cennet olsun ve ruhları şad olsun.
Kaderde ve kıvançta bir ve beraber olan asil Türk Milletinin bir ferdi olarak; 30 AĞUSTOS Zafer Bayramınızı bir kere daha kutluyorum, AL BAYRAĞIMIZI ve sizleri askerce selamlıyorum.
Ne Mutlu Türk’üm Diyene…
Muharrem KAYNAK
30 AĞUSTOS 2025