Euro Bölgesi ekonomisi, Eylül 2025’te beklenmedik bir sıçrama yaşadı. Eurostat’ın açıkladığı verilere göre, blok, bu ayda 19,4 milyar € ticaret fazlası verdi. Rakam, Ağustos’taki 1,9 milyar €’luk fazla ile kıyaslandığında adeta bir sıçrama niteliğinde. Geçen yılın aynı döneminde kaydedilen 12,9 milyar €’luk fazlayla karşılaştırıldığında da net bir yükseliş var. Peki, bu kadar hızlı ve keskin bir artışı tetikleyen ne oldu? Yanıt büyük ölçüde ABD ile geçtiğimiz yaz imzalanan ticaret anlaşmasında gizli.
ABD ile Ticarette Yeni Rüzgâr
Geçtiğimiz yaz, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile ABD Başkanı Donald Trump arasında varılan anlaşma, otomobilden yarı iletkenlere, ilaçtan keresteye kadar birçok sektörde yüzde 15’lik yeni gümrük vergilerini beraberinde getirmişti. Bu anlaşma, başlangıçta birçok sektörde aksamalara yol açmış, ihracatın beklenen ritimde artmasını geciktirmişti. Ancak Eylül itibarıyla bu kısıtlamaların bir kısmı kalktı ve ihracatta güçlü bir toparlanma yaşandı.
AB’nin ABD’ye ihracatı Eylül’de 53,1 milyar €’ya çıkarak yıllık bazda yüzde 15,4 arttı. Bu artış, ABD’yi Euro Bölgesi’nin en hızlı büyüyen ihracat pazarı haline getirdi. İthalat da bu dönemde güçlenerek 30,9 milyar €’ya ulaştı; geçen yıl aynı ayla karşılaştırıldığında yüzde 12,5’lik bir artış söz konusu. Sonuç olarak, Euro Bölgesi’nin ABD ile ticaret dengesi 22,2 milyar €’ya yükseldi. Bu tablo, AB ve ABD arasındaki ticarette kısa süre önce yaşanan gerilimi ve belirsizliği bir ölçüde yatıştırıyor.
Çin ve Diğer Pazarlarda Sıkıntı Sürüyor
ABD ile olumlu tablo ortaya çıkarken, Euro Bölgesi’nin Çin ile ticareti zayıflamaya devam ediyor. Çin’e yapılan ihracat, Eylül’de yıllık bazda yüzde 2,5 düşerek 16,7 milyar €’ya indi. Bu düşüş, Çin’deki talep yavaşlamasının ve ekonomik belirsizliklerin bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
Diğer pazarlara bakıldığında ise tablo karışık. Türkiye’ye ihracat yüzde 1,5 gerilerken, Güney Kore’ye yüzde 6,6, Japonya’ya yüzde 3,5, Hindistan’a yüzde 7,7 ve Meksika’ya yüzde 11,1 artış görüldü. Bu durum, Euro Bölgesi’nin ticaret profilinin artık ABD odaklı bir yönelim kazandığını ve Asya pazarlarındaki performansın ülkeden ülkeye farklılık gösterdiğini ortaya koyuyor.
Kimya Sektörü Öne Çıkıyor
Euro Bölgesi’nin toplam ticaret fazlasındaki toparlanmada kimya sektörü başrolü oynuyor. AB genelinde kimya ürünlerinin fazlası, Ağustos’taki 15,4 milyar €’dan Eylül’de 26,9 milyar €’ya yükseldi. Bu artış, sektördeki güçlü ihracat performansı ve talep artışı ile doğrudan bağlantılı. Öte yandan makine ve taşıtlar kalemindeki fazla, 16,4 milyar €’dan 13,8 milyar €’ya gerileyerek, bazı sektörlerde hala baskının devam ettiğini gösteriyor.
Yılbaşından Bu Yana Performans Neden Zayıf?
Her ne kadar Eylül rakamları parlak görünse de yılbaşından bugüne performans 2024 seviyelerinin altında. Ocak-Eylül 2025 döneminde Euro Bölgesi’nin toplam ticaret fazlası 128,7 milyar € olarak gerçekleşti; geçen yıl aynı dönemde bu rakam 134,3 milyar € idi. AB’nin toplam fazlası ise 104,3 milyar € seviyesinde, 2024’ün ilk dokuz ayındaki 113 milyar €’luk fazlanın altında. Bu düşüş, özellikle ABD ile geçen yıl yaşanan gümrük vergisi uygulamalarının etkisinin halen sürdüğünü gösteriyor.
Geleceğe Dair Belirsizlikler
AB-ABD anlaşması, ihracat akışlarını desteklemiş olsa da önümüzdeki dönemde sınavlar kaçınılmaz. Bank of America ekonomisti Ruben Segura-Cayuela, anlaşmanın başlangıçtan itibaren “kötü ve istikrarsız” olduğunu, çözülemeyen sorunlar ve belirsizlikler nedeniyle sekteye uğradığını belirtiyor. Özellikle AB’nin sanayi mallarındaki gümrük vergisi indirimleri henüz nihai hale gelmiş değil. Enerji, savunma ve yatırım gibi hassas sektörlerde düzenleyici uyum konusundaki çelişkiler de devam ediyor.
Gelecek hafta Avrupa Komisyonu’nun, bu taahhütleri netleştirmek için yeni bir uygulama planını Washington’a sunması bekleniyor. Ancak Brüksel’in üye ülkeler genelinde uygulamayı koordine etmedeki sınırlı yetkisi, anlaşmanın etkinliğini test edecek önemli bir faktör. ABD tarafı süreci yakından izlerken, olası gecikme veya geri adım sinyalleri, ticaret gerilimlerini yeniden alevlendirebilir.
Sonuç: Kırılgan Ama Umutlu Bir Tablo
Euro Bölgesi, Eylül 2025’te kaydettiği 19,4 milyar €’luk ticaret fazlasıyla olumlu bir tablo çiziyor. ABD’ye ihracattaki sıçrama ve kimya sektöründeki güçlü performans bu artışın başlıca itici güçleri. Ancak yılbaşından bu yana genel performans, önceki yıla kıyasla hâlâ zayıf. Çin’deki talep durgunluğu ve bazı sektörlerdeki daralma, AB’nin dış ticaretinde kırılganlığı sürdürüyor.
Kısaca, Eylül rakamları umut verici ama kırılgan bir iyimserlik sunuyor. Euro Bölgesi, ABD ile ticarette kazanımlar elde etmiş olsa da belirsizlikler ve uygulamadaki koordinasyon sorunları, gelecekteki performans için belirleyici olacak. Önümüzdeki aylarda bu kırılganlığın nasıl yönetileceği, Avrupa’nın ticaret dengesinin sürdürülebilirliği açısından kritik öneme sahip.
Anasayfa
Yazarlar
ZAFER ÖZCİVAN
Yazı Detayı
Bu yazı 86 kez okundu.
EURO BÖLGESİ TİCARET FAZLASI
Euro Bölgesi ekonomisi, Eylül 2025’te beklenmedik bir sıçrama yaşadı. Eurostat’ın açıkladığı verilere göre, blok, bu ayda 19,4 milyar € ticaret fazlası verdi. Rakam, Ağustos’taki 1,9 milyar €’luk fazla ile kıyaslandığında adeta bir sıçrama niteliğinde. Geçen yılın aynı döneminde kaydedilen 12,9 milyar €’luk fazlayla karşılaştırıldığında da net bir yükseliş var. Peki, bu kadar hızlı ve keskin bir artışı tetikleyen ne oldu? Yanıt büyük ölçüde ABD ile geçtiğimiz yaz imzalanan ticaret anlaşmasında gizli.
ABD ile Ticarette Yeni Rüzgâr
Geçtiğimiz yaz, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile ABD Başkanı Donald Trump arasında varılan anlaşma, otomobilden yarı iletkenlere, ilaçtan keresteye kadar birçok sektörde yüzde 15’lik yeni gümrük vergilerini beraberinde getirmişti. Bu anlaşma, başlangıçta birçok sektörde aksamalara yol açmış, ihracatın beklenen ritimde artmasını geciktirmişti. Ancak Eylül itibarıyla bu kısıtlamaların bir kısmı kalktı ve ihracatta güçlü bir toparlanma yaşandı.
AB’nin ABD’ye ihracatı Eylül’de 53,1 milyar €’ya çıkarak yıllık bazda yüzde 15,4 arttı. Bu artış, ABD’yi Euro Bölgesi’nin en hızlı büyüyen ihracat pazarı haline getirdi. İthalat da bu dönemde güçlenerek 30,9 milyar €’ya ulaştı; geçen yıl aynı ayla karşılaştırıldığında yüzde 12,5’lik bir artış söz konusu. Sonuç olarak, Euro Bölgesi’nin ABD ile ticaret dengesi 22,2 milyar €’ya yükseldi. Bu tablo, AB ve ABD arasındaki ticarette kısa süre önce yaşanan gerilimi ve belirsizliği bir ölçüde yatıştırıyor.
Çin ve Diğer Pazarlarda Sıkıntı Sürüyor
ABD ile olumlu tablo ortaya çıkarken, Euro Bölgesi’nin Çin ile ticareti zayıflamaya devam ediyor. Çin’e yapılan ihracat, Eylül’de yıllık bazda yüzde 2,5 düşerek 16,7 milyar €’ya indi. Bu düşüş, Çin’deki talep yavaşlamasının ve ekonomik belirsizliklerin bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
Diğer pazarlara bakıldığında ise tablo karışık. Türkiye’ye ihracat yüzde 1,5 gerilerken, Güney Kore’ye yüzde 6,6, Japonya’ya yüzde 3,5, Hindistan’a yüzde 7,7 ve Meksika’ya yüzde 11,1 artış görüldü. Bu durum, Euro Bölgesi’nin ticaret profilinin artık ABD odaklı bir yönelim kazandığını ve Asya pazarlarındaki performansın ülkeden ülkeye farklılık gösterdiğini ortaya koyuyor.
Kimya Sektörü Öne Çıkıyor
Euro Bölgesi’nin toplam ticaret fazlasındaki toparlanmada kimya sektörü başrolü oynuyor. AB genelinde kimya ürünlerinin fazlası, Ağustos’taki 15,4 milyar €’dan Eylül’de 26,9 milyar €’ya yükseldi. Bu artış, sektördeki güçlü ihracat performansı ve talep artışı ile doğrudan bağlantılı. Öte yandan makine ve taşıtlar kalemindeki fazla, 16,4 milyar €’dan 13,8 milyar €’ya gerileyerek, bazı sektörlerde hala baskının devam ettiğini gösteriyor.
Yılbaşından Bu Yana Performans Neden Zayıf?
Her ne kadar Eylül rakamları parlak görünse de yılbaşından bugüne performans 2024 seviyelerinin altında. Ocak-Eylül 2025 döneminde Euro Bölgesi’nin toplam ticaret fazlası 128,7 milyar € olarak gerçekleşti; geçen yıl aynı dönemde bu rakam 134,3 milyar € idi. AB’nin toplam fazlası ise 104,3 milyar € seviyesinde, 2024’ün ilk dokuz ayındaki 113 milyar €’luk fazlanın altında. Bu düşüş, özellikle ABD ile geçen yıl yaşanan gümrük vergisi uygulamalarının etkisinin halen sürdüğünü gösteriyor.
Geleceğe Dair Belirsizlikler
AB-ABD anlaşması, ihracat akışlarını desteklemiş olsa da önümüzdeki dönemde sınavlar kaçınılmaz. Bank of America ekonomisti Ruben Segura-Cayuela, anlaşmanın başlangıçtan itibaren “kötü ve istikrarsız” olduğunu, çözülemeyen sorunlar ve belirsizlikler nedeniyle sekteye uğradığını belirtiyor. Özellikle AB’nin sanayi mallarındaki gümrük vergisi indirimleri henüz nihai hale gelmiş değil. Enerji, savunma ve yatırım gibi hassas sektörlerde düzenleyici uyum konusundaki çelişkiler de devam ediyor.
Gelecek hafta Avrupa Komisyonu’nun, bu taahhütleri netleştirmek için yeni bir uygulama planını Washington’a sunması bekleniyor. Ancak Brüksel’in üye ülkeler genelinde uygulamayı koordine etmedeki sınırlı yetkisi, anlaşmanın etkinliğini test edecek önemli bir faktör. ABD tarafı süreci yakından izlerken, olası gecikme veya geri adım sinyalleri, ticaret gerilimlerini yeniden alevlendirebilir.
Sonuç: Kırılgan Ama Umutlu Bir Tablo
Euro Bölgesi, Eylül 2025’te kaydettiği 19,4 milyar €’luk ticaret fazlasıyla olumlu bir tablo çiziyor. ABD’ye ihracattaki sıçrama ve kimya sektöründeki güçlü performans bu artışın başlıca itici güçleri. Ancak yılbaşından bu yana genel performans, önceki yıla kıyasla hâlâ zayıf. Çin’deki talep durgunluğu ve bazı sektörlerdeki daralma, AB’nin dış ticaretinde kırılganlığı sürdürüyor.
Kısaca, Eylül rakamları umut verici ama kırılgan bir iyimserlik sunuyor. Euro Bölgesi, ABD ile ticarette kazanımlar elde etmiş olsa da belirsizlikler ve uygulamadaki koordinasyon sorunları, gelecekteki performans için belirleyici olacak. Önümüzdeki aylarda bu kırılganlığın nasıl yönetileceği, Avrupa’nın ticaret dengesinin sürdürülebilirliği açısından kritik öneme sahip.
Ekleme
Tarihi: 17 Kasım 2025 -Pazartesi
EURO BÖLGESİ TİCARET FAZLASI
Yazıya ifade bırak !
Bu yazıya hiç ifade kullanılmamış ilk ifadeyi siz kullanın.
Okuyucu Yorumları
(0)
Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.
