TBMM Zirai Don Araştırma Komisyonu, Burdur, Isparta ve Denizli illerinde yaptığı incelemelerde don felaketinden etkilenen üreticilerle bir araya geldi. CHP Niğde Milletvekili ve Komisyon Üyesi Ömer Fethi Gürer, Burdur Yeşilköy’de üreticilerin, “Ürün yok, destek yok, borç var, bahçeleri satışa çıkardık” sözleriyle içinde bulundukları zor durumu aktardığını belirtti.
“Ürün yok, para yok, destek de yok”
Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Burdur’un Yeşilköy köyünde yaptığı saha ziyaretinde üreticilerin don nedeniyle ciddi zarar gördüğünü söyledi. Vişne, ceviz, elma, kiraz gibi ürünlerde hasar büyük. Gürer, “Bu yıl ürün alamayan çiftçi bahçeye bakım yapamazsa gelecek yılı da kaybeder. Acil destek verilmelidir” dedi.
“Böyle bir doğa olayıyla ilk kez karşılaşıyoruz”
72 yaşındaki bir üretici, "Hiç böyle bir şey yaşamadık. Bu yıl ürün alamadık, destek yok. Çok mağduruz" diyerek çaresizliğini dile getirdi. Bir diğer üretici ise, “Geçim kaynağımız meyve ağaçları. Vişne, elma, ceviz, kiraz... Ama dalda ürün yok. Veresiye ile yaşıyoruz" sözleriyle tabloyu özetledi.
TARSİM zararın bir kısmını karşılayacak
Bazı üreticiler sigortalı ürünler için TARSİM’den ödeme bekliyor. Ancak üreticiler, "Dolu ve don çiçek döneminde vurdu. Sınırlı tespit yapıldı. Kapsam dar" diyerek yeterli olmadığını ifade etti.
İşletmeler kapalı, işçiler işsiz kaldı
Bir işletmeci ise yaşanan tabloyu şöyle özetledi:
“Depolarda ürün yok, işletmeler kapalı. Bizim tesiste 300 kişi çalışırdı, şimdi kimse yok. İlaç ve gübre firmaları da alacaklarını tahsil edemiyor. Zincirleme mağduriyet yaşanıyor.”
“Borç var, destek yok, bahçeler satışta”
Gürer’in “Kredi desteği sağlandı mı?” sorusuna üreticilerin yanıtı netti:
“Hayır. Bankaya borcu olmayan yok. Çaresiz kalan üretici arazisini satılığa çıkardı.”
Bir çiftçi, “Bahçeyi icradan kurtarmak için satış hazırlığı yapıyorum” dedi.
Gürer: “Kasım beklenmemeli, borçlar faizsiz ötelenmeli”
CHP’li Gürer, üreticilerin dayanma gücünün kalmadığını vurgulayarak şu çağrıda bulundu:
“Zarar gören tüm üreticilere — yalnızca ÇKS ve TARSİM kapsamında olanlara değil — kredi borçları faizsiz şekilde en az üç yıl ötelenmeli. Yeni kredi ve hibe destekleri sağlanmalı. Aksi halde gelecek yıl da üretim yapılamaz. Bu sadece çiftçiyi değil, esnafı, tüccarı, tarım işçisini ve ihracatçıyı da etkiler.”
Komisyon 18 ilde sahada
TBMM Zirai Don Komisyonu’nun Adana, Mersin, Kahramanmaraş, Malatya, Ordu, Giresun, Karaman gibi 18 ilde saha çalışmaları yaptığını belirten Gürer, Burdur’da düzenlenen çalıştayda TARSİM yetkilileri, ziraat odaları, üretici birlikleri ve kamu görevlileriyle çok yönlü görüşmelerin gerçekleştirildiğini ifade etti.
