Yeni uygulamayla birlikte mahkeme kararı bulunan mağdurlara da maaş bağlanabilecek. Ödemeler 9.619 TL'ye kadar çıkıyor.
SGK, terörle mücadele kapsamında yaralanan, engelli kalan ya da hayatını kaybeden vatandaşların ve yakınlarının yaşadığı bürokratik engelleri aşmak için yeni bir adım attı. Yıllardır yalnızca Zarar Tespit Komisyonu kararıyla bağlanan aylıklar, artık kesinleşmiş mahkeme kararlarıyla da bağlanabilecek.
Başvurular doğrudan SGK'ya yapılabilecek
Yeni düzenlemeye göre başvurular, ikamet edilen ilin ya da ilçenin mülki idare amirliklerine, İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü'ne veya doğrudan dilekçeyle SGK'ya yapılabilecek. Mağdur ya da mirasçılarının, olayın öğrenilmesinden itibaren 60 gün, en geç olay tarihinden itibaren bir yıl içinde başvuru yapmaları gerekiyor.
Karar alamayan binlerce mağdura umut
Önceki sistemde, valilikler bünyesindeki Zarar Tespit Komisyonlarından bir yıl içinde yazılı karar alamayan mağdurlara maaş bağlanamıyordu. CİMER, Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), TBMM Dilekçe Komisyonu ve Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu'na (TİHEK) yapılan başvurular da sonuçsuz kalınca, çok sayıda vatandaş yargı yoluna başvurmuştu.
SGK, bu süreçte hak kaybı yaşayan vatandaşlara yönelik çözüm için İçişleri Bakanlığı ile koordinasyon sağladı.
Bakanlık'tan SGK'ya açık talimat
İçişleri Bakanlığı, SGK'ya gönderdiği yazıda, artık Zarar Tespit Komisyonu kararı olmadan da aylık bağlanabileceğini bildirdi. Yazıda, mahkeme, adli, idari ya da askeri mercilerden alınan belgelerin yeterli sayılacağı belirtildi. Ayrıca engellilik ya da ölüm durumlarının hangi kurumlarca belgeleneceğinin açık şekilde tanımlanması istendi.
Bu adımın, hem mağdur vatandaşların haklarına daha hızlı ulaşmasını hem de kurumlar üzerindeki dava yükünü azaltması bekleniyor.
Geçici uygulama kalıcı hale geliyor
SGK, bakanlıktan gelen yazının ardından geçici bir düzenlemeye giderek, yalnızca komisyon kararlarının geçerli olduğu eski uygulamayı esnetti. Artık mahkeme kararı bulunan ama komisyon kararı alamayan mağdurlara da aylık bağlanabilecek.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı koordinasyonunda yürütülen yasal altyapı çalışmasının Meclis'e sunulması ve geçici uygulamanın kalıcı hale getirilmesi planlanıyor.
Rakamlarla mağduriyet: 100 bin başvurudan yalnızca %57'si sonuçlandı
2019 yılından bu yana 50 ilde kurulu 57 Zarar Tespit Komisyonuna yaklaşık 100 bin başvuru yapıldı. Ancak yalnızca %57'si sonuçlandırılabildi. Geriye dönük yaklaşık 85 bin dosya hâlâ işlem bekliyor.
Bu süreçte hak sahiplerine toplamda yaklaşık 2,5 milyar TL ödeme yapılırken, SGK'nın dava yükü ciddi seviyelere ulaştı. Açılan davaların çoğu SGK aleyhine sonuçlandı.
Kim ne kadar maaş alacak?
Engellilik derecesine göre bağlanacak aylıklar şu şekilde:
-
1. derece engelli: 9.619 TL
-
2. derece engelli: 7.695 TL
-
3. derece engelli: 5.771 TL
Hayatını kaybedenlerin eş ve çocuklarına ise toplam 9.619 TL ödeme yapılıyor. Bu aylıklar Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından finanse ediliyor.
Nakdî tazminat ödemeleri
1 Ocak 2025 itibarıyla geçerli olan nakdî tazminat tutarları ise şöyle:
-
Ölüm halinde: 961.928 TL
-
Ağır malullük halinde: 1.923.856,40 TL
Bu ödemelerde herhangi bir adli karar şartı aranmazken, ilgili komisyonların doğrudan kararıyla ödeme yapılabiliyor.
