Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), e-ticaretin yaygınlaşmasıyla sanal POS’lar üzerinden yapılan ödemeleri analiz etti. 2020-2024 yılları arasında vergi kaydını gizleyerek 37 milyar liralık hasılat elde eden 4 bin 95 mükellef belirlendi. Bakanlık, mükelleflere gönüllü uyum çağrısı yaparken, uyum sağlamayanlara yönelik cezai işlemler devreye alınacak.
GİB, dijitalleşen ekonomide vergi kayıplarını önlemek amacıyla 2020-2024 döneminde sanal POS üzerinden elde edilen gelirleri detaylı analiz etti. Ödeme ve elektronik para kuruluşlarından alınan veriler, banka kayıtlarıyla karşılaştırılarak yüksek riskli mükellefler tespit edildi. Yapılan çalışmalar, sanal POS aracılığıyla gelir elde eden ancak vergi kaydı olmayan ya da eksik beyanda bulunan binlerce mükellefi ortaya çıkardı.
4 Bin 95 Mükellef 37 Milyar Liralık Hasılatı Gizledi
Analizler sonucunda, gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti olmayan, beyanda bulunmayan ya da eksik beyan veren toplam 4 bin 95 kişi tespit edildi. Bu mükelleflerin gizlediği hasılatın büyüklüğü 37 milyar liraya ulaştı. Söz konusu mükelleflerin pek çok sektörde faaliyet gösterdiği; tekstil, hazır giyim, bilgisayar sarf malzemeleri, telefon aksesuarları ve yazılım gibi alanlarda gelirlerini kayıtlardan gizlediği belirlendi.
İnternet Üzerinden Devasa İşlem Hacmi
Özellikle dikkat çeken bir örnekte, vergi kaydı bulunmayan bir kişi 2024 yılında sanal POS ile tam 2 bin 284 işlem gerçekleştirdi ve yaklaşık 67 milyon liralık gelir elde etti. Bu kişi, perakende bilgisayar sarf malzemeleri satışını internet üzerinden yürütüyordu. Hakkında yasal süreç başlatıldı.
Gönüllü Uyum ve Cezai İşlemler
GİB, vergi kaybını önlemek için "gönüllü uyum ve izaha davet" mekanizmasını uygulamaya koydu. Öncelikle mükelleflere beyanlarını düzeltmeleri için çağrı yapılacak, bu süreçte düzenleme yapanlara daha az ceza uygulanacak. Uyarılara rağmen beyanda bulunmayan veya gelirlerini gizlemeye devam edenler hakkında ise vergi incelemesi ve cezai işlem başlatılacak. İlk aşamada 561 mükellefe bu çağrı yapıldı.
Bakan Şimşek’ten Dijital Vergi Uyarısı
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Dijitalleşen dünyada vergi kaybının izini sürmek artık çok daha kolay. Sanal POS ve dijital ödeme sistemleri üzerinden gelir elde eden herkes vergisini ödemek zorunda. Mükellefleri gönüllü uyuma davet ediyoruz, uyum sağlamayanlara ise ceza mekanizmalarını devreye alacağız” ifadeleriyle süreci özetledi.