İzmir’in UNESCO yolculuğunda yeni dönem

İzmir Tarihi Liman Kenti’nin UNESCO Dünya Mirası Kalıcı Listesi’ne girmesi için hazırlanan adaylık dosyasında son düzenlemeler tamamlanmak üzere

İzmir Tarihi Liman Kenti’nin UNESCO Dünya Mirası Kalıcı Listesi’ne girmesi için hazırlanan adaylık dosyasında son düzenlemeler yapılıyor. Dosyanın 2026 yılının ilk çeyreğinde Kültür ve Turizm Bakanlığı’na sunulmasının ardından sürecin 2028’de tescille sonuçlanması bekleniyor. 2028 hedefi için hazırlıklar hızlandı Konak Pier’den Kadifekale’ye uzanan bölgeyi kapsayan İzmir Tarihi Liman Kenti, 2020 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınmıştı. O tarihten bu yana İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir Valiliği, Konak Belediyesi, İzmir Kalkınma Ajansı, üniversiteler ve çeşitli sivil toplum örgütlerinin desteğiyle adaylık süreci yürütülüyor. Adaylık dosyası üzerinde yapılan son düzenlemelerin ardından dosyanın 2026’da Bakanlığa iletilmesi planlanıyor. 2027’de uzman incelemesi, 2028’de tescil beklentisi Bakanlığın dosyayı UNESCO’ya sunmasının ardından 2027 yılında uluslararası uzmanların İzmir’e gelerek detaylı inceleme yapması öngörülüyor. İnceleme sürecinin tamamlanmasıyla İzmir Tarihi Liman Kenti’nin 2028 yılında kalıcı listeye dahil edilmesi hedefleniyor. “Uluslararası görünürlük ve sorumluluk getiriyor” UNESCO adaylığının önemine değinen İzmir Büyükşehir Belediyesi Kent Tarihi, Tanıtım ve Turizm Dairesi Başkanı Hasibe Velibeyoğlu, sürecin kültürel mirasın korunması için kritik olduğunu söyledi. Velibeyoğlu, adaylık çalışmalarının çok sayıda kurum ve akademisyenin ortak katkısıyla yürütüldüğünü belirterek, UNESCO tescilinin hem uluslararası prestij hem de sürdürülebilir yönetim açısından önemli kazanımlar sağlayacağını ifade etti. Belediyeden tarihi merkeze yönelik kapsamlı çalışmalar İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin sürece katkıları arasında bina tahsisi, uzman istihdamı, paydaş buluşturan organizasyonlar ve tarihi merkezin canlandırılmasına yönelik projeler yer alıyor. 2002’den bu yana yapılan kamulaştırma, sokak sağlıklaştırma, restorasyon ve arkeolojik destek çalışmalarıyla Agora, Antik Tiyatro ve Kadifekale çevresinde önemli ilerlemeler kaydedildi. “İzmir’in şansı yüksek” İzmir Tarihi Liman Kenti Alan Başkanı Abdülaziz Ediz, İzmir’in UNESCO açısından Türkiye’nin en güçlü illerinden biri olduğunu söyledi. Ediz, adaylık dosyasının 2026’nın ilk çeyreğinde Bakanlığa sunulmaya hazır hâle getirileceğini, dosyanın kabul edilmesi halinde 2027’de yerinde inceleme yapılacağını ve sürecin 2028’de tamamlanabileceğini belirtti. Bilim Kurulu süreci yürütüyor Adaylık dosyası, İzmir Tarihi Liman Kenti Alan Başkanlığı uzmanlarının yanı sıra Dokuz Eylül, Ege, İzmir Kâtip Çelebi ve Manisa Celal Bayar üniversitelerinden akademisyenlerin yer aldığı 10 kişilik Bilim Kurulu tarafından hazırlandı. Yönetim Planı ise 2022 yılında ilgili kurumların yer aldığı Eşgüdüm ve Denetleme Kurulu tarafından onaylanarak yürürlüğe girdi. ICOMOS incelemesi yol gösterdi Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi (ICOMOS), mayıs ayında İzmir’de beş günlük bir değerlendirme gerçekleştirdi. Kurul, inceleme sonrasında adaylık dosyasında güçlendirilmesi önerilen başlıkları paylaştı. Bu doğrultuda yapılan güncellemelerin ardından dosyanın Bakanlığa iletilmesi bekleniyor. Tarihi yapılar ve kültürel miras alanı İzmir Tarihi Liman Kenti; Konak Meydanı, Saat Kulesi, Kemeraltı Çarşısı ve Kadifekale gibi kentin simge yapılarının yer aldığı geniş bir arkeolojik ve kültürel katman sunuyor. Bölge, İzmir’in antik dönemden bugüne uzanan liman kenti kimliğini yansıtması nedeniyle UNESCO sürecinde özel önem taşıyor.