İzmir, iklim akıllı planlamada örnek şehir olacak

İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İzmir Planlama Ajansı (İZPA) iş birliğiyle yürütülen İzmir Nazım İmar Planı 2054, kentin gelecek yarım asrını “iyi yaşam şehirciliği” ve “iklim akıllı planlama” ilkeleriyle şekillendirmeyi hedefliyor

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin öncülüğünde, İzmir Planlama Ajansı (İZPA) tarafından yürütülen İzmir Nazım İmar Planı 2054 (İzmir NİP2054) çalışmaları sürüyor. “İzmir için ne yapılmalı?” sorusuna yanıt arayan proje, iyi yaşam şehirciliği ve iklim akıllı planlama ilkelerini merkeze alarak kentin gelecek yarım asrına yön verecek. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, planı kamuoyuna şu sözlerle duyurdu: “Bu çalışma, İzmir’in uzun soluklu yolculuğunda ortak bir pusula işlevi görecek. Biz bu planı bir belge olarak değil, yaşayan bir sözleşme olarak görüyoruz. İzmir’in 2054’e, 2074’e uzanan yolculuğu başladı.” İzmir için yeni bir planlama dönemi İZPA Başkanı Prof. Dr. Koray Velibeyoğlu tarafından sunulan planın vizyonuna göre, İzmir’in mevcut gelişim dinamikleri artık yeni bir planlama paradigmasını zorunlu kılıyor. 1973, 2007 ve 2017 Nazım İmar Planlarının ardından, kentin iklim krizi, afet riski ve dijital dönüşüm gibi çağdaş zorluklarla uyumlu, yeşil-dijital-sosyal dönüşüm odaklı bir üst plan ihtiyacı doğdu. Yeni plan, bu dönüşümün hem mekânsal hem de toplumsal katmanlarda bütüncül biçimde yönetilmesini hedefliyor. İyi yaşam şehirciliği ve iklim akıllı planlama İzmir Nazım İmar Planı 2054, “Vizyon 74” ve “Misyon Kent 2030” çerçeveleriyle uyumlu biçimde ilerliyor. Plan; Katılımcı, kapsayıcı ve dirençli bir İzmir yaratmayı, İyi yaşam şehirciliği ilkelerini benimsemeyi, İklim akıllı planlama yaklaşımını tüm kentsel katmanlara entegre etmeyi amaçlıyor. Bu doğrultuda İzmir; denizel, merkez kent, çeper ve kırsal alanlar olmak üzere dört mekânsal katmanda ele alınıyor. Bu yaklaşım, “Kent Alfabesi” olarak adlandırılan yeni bir kavramsal ve görsel dilin oluşumunu sağlıyor. Katılımcı süreçle şekillenen bir plan Planlama süreci, geniş katılımlı toplantılarla yürütülüyor. World Café oturumları, yurttaş meclisleri, kırsal çalışma grupları ve Misyon Kent Eylem Laboratuvarı gibi mekanizmalar, planın içeriğini doğrudan yurttaş katkısıyla zenginleştiriyor. Farklı yaş gruplarıyla yapılan çalışmalarda, en yaratıcı fikirlerin çocuk gruplarından geldiği de vurgulanıyor. Dört temel sektör: Konut, Sanayi, Tarım, Turizm İzmir NİP2054, iyi olma halini merkeze alan dört sektörel yapı üzerine kuruluyor: Konut Sanayi ve Ticaret Tarım Turizm Bu dört sektör; iklim ve yeşil altyapı, mekânsal metabolizma, sosyal uyum ve kent teknolojileri eksenlerinde değerlendiriliyor. Amaç, İzmir’in gelişiminin ekolojik, sosyal ve ekonomik yönleriyle bütüncül biçimde izlenebilir hale getirilmesi. “Yaşayan bir sözleşme” olarak planlama Planın en önemli özelliği, klasik planlama anlayışının ötesine geçerek dinamik ve sürekli güncellenen bir yaşayan sistem olarak tasarlanması. Bu model, gelecekteki karar alma süreçlerinin veri temelli, açık ve şeffaf biçimde yürütülmesine zemin hazırlayacak.