CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, şap hastalığı nedeniyle bir aydır kapalı kalan hayvan pazarları ve hayvan hareketi yasağının besiciler üzerindeki etkilerini yerinde inceledi. Borçlarını ödeyemeyen, hayvanlarını satamayan üreticiler, yetkililerden çözüm bekliyor.
Hayvan pazarı kapalı, ticaret durma noktasında
CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Niğde'deki üreticilerle görüşerek şap hastalığının yarattığı krizi değerlendirdi. Gürer, 1 Temmuz 2025 itibarıyla tüm Türkiye'de hayvan pazarlarının kapatıldığını ve iller arası hayvan sevkinin yasaklandığını hatırlattı.
“Şap zoonotik bir hastalık. Et ve süt veriminde ciddi kayba yol açıyor. Aşıyla önlenebilir olmasına rağmen, Irak sınırından ülkemize yayıldı ve sektörü sarstı,” dedi.
Aşı var ama hastalık yayılıyor
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verilerine göre 2024 yılında büyükbaş hayvanlara 146 milyon, küçükbaş hayvanlara 77 milyon doz şap aşısı uygulandı. Ancak Gürer, buna rağmen vaka sayısının azalmadığını vurguladı:
“2024'te sadece şap nedeniyle 146 hayvan, şarbondan 2.795, bruselladan 71, koyun-keçi çiçeğinden 1.050, vebadan 96, mavi dilden 326 hayvan öldü. 1.848 hayvan şartlı kesime gönderildi.”
Gürer, bu rakamların aşı uygulama ve muhafaza süreçlerinde sorunlar olduğunu gösterdiğini ifade etti.
“Borçlarımızı ödeyemiyoruz”
Besici İsmail Yaşar, yaşadıkları sıkıntıyı şu sözlerle anlattı:
“Pazar kapalı, hayvan satamıyoruz. Borçlar faizleniyor, yem pahalı. İl dışına hayvan gönderemiyoruz, ceza kesiliyor. Brezilya'dan hayvan geliyor ama biz kendi hayvanımızı sevk edemiyoruz.”
Kontrollü sevk talebi
Üreticiler, sağlıklı hayvanların veteriner kontrolüyle il dışına gönderilebilmesini istiyor. Besici İrfan Şimşek, "Hayvanım sağlam ama sevk izni yok. Şartlı kesim uygulanıyorsa, il dışına da aynı sistem kurulmalı" dedi.
Yerli üretici göz ardı ediliyor mu?
CHP'li Gürer, yıllardır yerli aşı üretimi konusunda verilen sözlerin tutulmadığını söyledi. Sadece 2024 yılında 6 milyon doz hayvan aşısı ithal edildiğini ve bunun için 118,6 milyon dolar harcandığını belirten Gürer, son 5 yılda toplamda 28,9 milyon doz ithal aşı kullanıldığını ifade etti.
Ekonomik kayıp büyük
Besiciler, şap hastalığına yakalanan hayvanların ciddi kilo kaybı yaşadığını ve bunun ekonomik zararının büyük olduğunu dile getirdi:
“500 kiloluk hayvan 200-300 kiloya düşüyor. Tekrar toparlanması 6-7 ay sürüyor. 100 hayvandan 20’si şap geçirirse zarar çok büyük.”
Gürer: Şeffaf bilgi verilmeli
CHP’li Gürer, hayvan pazarlarının ne zaman açılacağı, kaç hayvanın hastalığa yakalandığı, kaçının şartlı kesildiği ve hangi önlemlerin alındığı konusunda kamuoyuna şeffaf bilgi verilmesi gerektiğini vurguladı:
“Eğer şap Irak’ta ortaya çıktığında erken önlem alınsaydı bugün bu tablo yaşanmazdı. Ama geç kalındı. Şimdi üretici mağdur oluyor. Bu kabul edilemez.”
