Türkiye Komünist Partisi (TKP), Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ölüm yıldönümünde yayımladığı “Mustafa Kemal’e Saygıyla” başlıklı metinde, Cumhuriyet değerlerine yönelik tehditlere dikkat çekip “Cumhuriyet’i sosyalizmle ayağa kaldırmaktan” başka çıkış olmadığını savundu. 

TKP, 10 Kasım açıklamasında ülkenin “uzun bir karşı devrim” döneminden geçtiğini belirterek ilerici kazanımların aşama aşama erozyona uğradığını yazdı. Parti metninde laiklik, Meclis’in işlevi ve eğitim gibi alanlarda yaşanan gerilemeler ele alındı. 

Eğitim ve kamu yaşamında tartışılan uygulama

Açıklamada, Atatürk’ün okullarda anılmasından rahatsız olunmasının bile gündeme geldiği, bunun okul tatilinin öne çekilmesine yol açtığı eleştirildi. Bu iddia, TKP metninin dikkat çektiği konu başlıklarından biri oldu. Resmî takvim ve uygulamalara ilişkin tartışmalar için ilgili kurum açıklamaları incelenmelidir. 

Parti, tarih boyunca Cumhuriyet’i ve bağımsızlığı savunanlara yönelik bir “borç” hissi olduğunu belirterek, bu borcun ödenmesinin yolunu “Cumhuriyet’i sosyalizmle ayağa kaldırmak” olarak tanımladı. Metin içinde bu vurgunun tekrarlandığı görülüyor ve parti, kamuoyunu hesaplaşmaya çağırdı. H2: Tepkiler ve bağlam

TKP’nin açıklaması sosyalist ve sol yayınlarda derhal yer aldı; yorumlar, partinin Atatürk’ü anarken devrimci ve sınıfsal vurguları ön plana çıkarması yönünde oldu. Bu tür açıklamalar Türkiye’nin toplumsal-kültürel tartışmalarında sıkça karşılaşılan bir dil örneğidir ve farklı siyasi kesimlerden farklı tepkiler alır. 

10 Kasım anmaları, Türkiye’de Atatürk’ün anıldığı ulusal bir yas niteliğinde gündür. 10 Kasım’a ilişkin kamuoyu tartışmaları, eğitim takvimi ve anma uygulamaları gibi pratik konularla dönem dönem gündeme gelir; resmi kurum açıklamaları bu bağlamda belirleyicidir.