Akran zorbalığı, dijital çağda siber zorbalık olarak yeni bir boyut kazandı. Ege Üniversitesi’nden Prof. Dr. Aysun Doğan, çocuk, aile, okul ve toplum iş birliğiyle bütüncül yaklaşımların önemine dikkat çekti.

Prof. Dr. Aysun Doğan, akran zorbalığını “bir veya birkaç öğrencinin bir başka öğrenciye karşı tekrarlayıcı, bilerek ve güç dengesizliğiyle yapılan saldırgan davranışlar” olarak tanımladı.

Fiziksel zorbalık: Tokat, itme, darp gibi doğrudan şiddet davranışları.

Sözel zorbalık: Hakaret, alay ve tehditler.

İlişkisel zorbalık: Sosyal dışlama ve dedikodu.

Siber zorbalık: Telefon ve bilgisayar aracılığıyla okul sınırlarını aşan davranışlar, 7/24 etkili olabiliyor.

Prof. Dr. Doğan, siber zorbalığın geleneksel zorbalıktan farklı olarak çok daha geniş kitlelere ulaşabildiğini vurguladı.

Zorbalığın tek bir sebebe indirgenemeyeceğini belirten Prof. Dr. Doğan, etkileyen faktörleri şöyle sıraladı:

Bireysel özellikler: Yaş, cinsiyet, mizaç.

Aile faktörleri: Şiddet, fiziksel istismar, soğuk veya cezalandırıcı ebeveyn tutumları.

Okul iklimi: Öğretmen davranışları ve okul yönetiminin önleyici stratejileri.

Toplumsal etkiler: Toplumsal değerler ve normlar, şiddet kültürü.

Bu faktörlerin birleşimi, çocuklarda zorbalık riskini artırabiliyor.

Prof. Dr. Doğan, zorbalığın hem mağdurlar hem de uygulayanlar üzerinde ciddi etkiler bıraktığını aktardı:

Mağdurlar: Depresyon, kaygı, yalnızlık ve uzun vadede intihar riski.

Zorbalık yapanlar: Alkol ve madde kullanımı, suç eğilimi, akademik başarısızlık ve okul terkine eğilim.

Erken müdahale edilmezse, bu davranışlar yetişkinlikte de devam edebiliyor.

Prof. Dr. Doğan, çözüm için bütüncül okul yaklaşımı önerdi:

Okulların zorbalığı önleme politikaları olmalı.

Anaokulundan itibaren önleme programları uygulanmalı.

Aile, okul ve toplum birlikte hareket etmeli.

Bu yaklaşım, zorbalığı tek boyutlu değil, çok yönlü olarak ele almayı sağlıyor.